Thursday, March 28, 2024
Fejtone

Hafizet e Gjakoves- Hafiz Ymer Guta(1860-1963)

Hafiz Ymer Guta, hoxha gjakovar, ishte fetar e atdhetar, trim e guximtar, pleqnar e pajtimtar, dijetar e luftëtar…

Hafiz Ymer GutaLindi në Gjakovë në vitin 1860. Qysh në fëmijëri dallohej për disa veçori, ishte shumë i zgjuar, për mësime i dalluar, për trimëri i pa krahasuar…
Mësimet fillestare i kreu në mejtepin e “Halil Efendisë” në Gjakovë. Krahas mësimeve në mejtep, sipas programit arsimor të kohës, arriti të bëhet Hafiz, pra të mësoi përmendësh, Kur’anin e madhnueshëm, kur ishte në moshën dhjetë vjeçare, në vitin 1870.
Po në Gjakovë, Hafiz Ymer Guta i vazhdoj mësimet në Medresën e Vogël të Gjakovës, ku edhe diplomoi pranë dijetarit të shquar, Myderriz Fetah Efendi Buza, tek i cili kishte mësuar përmendësh Kur’anin e madhëruar ….
Medreseja e Vogël e Gjakovës, që nga themelimi, në vitin 1815, nën drejtimin e Myderriz Tahir Efendi Gjakovës, krahas Medresës së Madhe, që nga themelimi, në vitin 1707, nën drejtimin e Myderriz Yvejs Efendiut, ishte një nga institucionet arsimore-kulturore ndër më të njohura në trojet shqiptare. Prej këtyre dy medreseve të famshme, për dy-tre shekuj, prej tyre kanë dalë shumë hafizë e myderrizë, dijetarë e atdhetarë, të cilët jo vetëm Gjakovës, por ia kanë zbardhë faqen tërë Kosovës…
Hafiz Ymer Guta, përveç veprimtarisë fetare, është i njohur aq më shumë për veprimtarinë atdhetare…
Për veprimtarinë atdhetare disa herë është prangosur, është burgosur, është plagosur…! Është plagosur në kohën e Turqisë, nën pushtimin Malit të Zi e Sërbisë, të Austro-Hungarisë…
Në vitin 1903, në kohën e Turqisë, Hafiz Ymer Guta së bashku me udhëheqësit fetarë e atdhetarë të Gjakovës, si Myderriz Myrteza Efendi Luzha, Hasan Aga, biri i Fetah Zekës, Selim Mula, Haxhi Jonuzi etj. u prangosën, u burgosën, internuen, u dënuan me dy vjetë burg, burg të rëndë, të zi, në Kastamoni…
Hafiz Ymer Guta ishte ndër të parët në Lëvizjen Kombëtare Shqiptare, që nga Besëlidhja Shqiptare “Besa-Besë” ose “Lidhja e Pejës” 1899, deri në Kuvendin e Junikut, me 1912…
Ka qenë një nga themeluesit dhe udhëheqës i organizatës me ndikim “Islihati”, që ishte një lëvizje e madhe për pajtim…
Në vitin 1912, në Kalanë e Shkodrës “Rozafat” ishte Hafiz Guta që ngriti Flamurin dhe mbajti fjalën kryesore, që i frymëzojë shkodranët, të cilët e kanë përmendur me nderim, ndër vite, Hoxhën, Hafiz Ymer Guta, që s’dinte ç’është tuta, këtë hafiz të Gjakovës, këtë burrë mbi burra të Kosovës…
Hafiz Guta, me burra gjakovarë ka marrë pjesë në luftë si vullnetar për Mbrojtën e Shkodrës kundër Malit të Zi e Sërbisë, në vitin 1913…
Në kohën e Sërbisë, të Austro-Hungarisë, në kohën e Krajlit, si gjithnjë, Hafiz Ymer Guta ishte në ballë, si një shqipe e malit…
Ka shërbye në disa xhami të Gjakovës, deri edhe në xhaminë kryesore të qytetit, në Xhaminë e Hadumit, si imam, hatib, predikues, ku asnjëherë nuk e frikësoi asnjë pushtues…
Në kohën e komunizmit, Hafiz Ymer Guta edhe pse ishte plakur, e kishte rrokur pleqëria, thoshte hapur:
“Shkoi fashizmi-erdhi komunizmi, por jo lirija, na dan nga nona, Shqipnija…”
Ndrroi jetë në vitin 1963, në Gjakovë, në moshën 103 vjeçare.

Mexhid YVEJSI

Shkëputur nga libri:
“HAFIZËT E GJAKOVËS – KRENARIA E KOSOVËS”